#RECEPTION#ERASMOUS +(2018-1-EL01-KA101-047178):
«Μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό: Ένα μεγάλο βήμα σε μια ασφαλή και γνώριμη αγκαλιά»- «From Pre–School to Primary School: A Great Step in a safe and familiar embrace»
ΔΡΑΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
- «Εκφράζω συναισθήματα ζωγραφίζοντας» (ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Α΄ΦΑΣΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΟΜΑΛΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ)
Μέσα από τις εμπειρίες μας τόσο ως δάσκαλοι όσο και ως γονείς αισθανθήκαμε την ανάγκη να προσεγγίσουμε θεωρητικά και πρακτικά το θέμα της ομαλής μετάβασης των νηπίων στο Δημοτικό Σχολείο, με δράσεις ενταγμένες σε ένα ευρύτερο και καλά σχεδιασμένο project, με τρόπο ολιστικό και οργανωμένο (Downer, Driscoll, and Pianta, 2006; Entwisle & Alexander, 1998).
Πιο συγκεκριμένα, σχεδιάσαμε και εγκρίθηκε από το Erasmus+, ένα πρόγραμμα ομαλής μετάβασης των παιδιών που θα έρθουν από το 6ο Νηπιαγωγείο της Νάουσας στο σχολείο μας. Το πρόγραμμα ξεκίνησε ανεπίσημα από τον Μάρτιο του 2018 και θα ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2020. Έχει ως σκοπό να υποστηρίξει μέσα από οργανωμένες δράσεις και εκδηλώσεις, την προετοιμασία των παιδιών και των γονέων που θα φοιτήσουν στην Α΄ τάξη του σχολείου μας την επόμενη σχολική χρονιά 2018-19 και τη νέα προετοιμασία των παιδιών, των γονέων και των εκπ/κών στην μεθεπόμενη σχολική χρονιά 2019-20 (Briggs, 1997; McCain & Mustard, 1999; Rosenkoetter, Whaley, Hains and Pierce, 2001; Dockett & Perry, 2001).
Στα πλαίσια λοιπόν αυτού του εκπαιδευτικού προγράμματος και των κοινών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και προγραμμάτων των Νηπίων με τους μαθητές και τις μαθήτριες του Δημοτικού, πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες δράσεις:
ΔΡΑΣΗ: «Εκφράζω συναισθήματα ζωγραφίζοντας»
(ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Α΄ΦΑΣΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΟΜΑΛΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ)
Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Τσάντζου Ελένη
Η εκπαιδευτικός κ. Τσάντζου Ελένη, μετά από τις δράσεις γνωριμίας και εξοικείωσης των νηπίων στο νέο περιβάλλον του Δημοτικού Σχολείου που υλοποίησαν τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus +, προχώρησε σε ένα επόμενο επίπεδο.
Με τη βοήθεια των παιδιών της Δ΄ τάξης και σε συνεργασία με τη Διευθύντρια κ. Λαφάρα Αναστασία, τις νηπιαγωγούς κ.κ. Δημητριάδου Μαρία και Νικολάου Πολυξένη, μέσα σε ένα ζεστό και φιλικό κλίμα που καλλιεργήθηκε εκτός των άλλων και μέσα από την συμμετοχή των νηπίων στην έκθεση των έργων ζωγραφικής του σχολείου, ζήτησε από τα νήπια να ζωγραφίσουν. Ζήτησε να «μιλήσουν» για το πώς αισθάνονται που θα αλλάξουν σχολείο και θα έρθουν στο δημοτικό, για να πουν, όπως υποστηρίζει και ο Vygotsky, τη δική τους προσωπική ιστορία (Brooks, 2009). Να δώσουν με τα ιχνογραφήματά τους ένα μήνυμα, να επικοινωνήσουν τον κώδικά τους, της επαφή τους (Goodnow, 1977). Να ανασύρουν συναισθήματα, εμπειρίες, αλλά και να λύσουν πιθανά τους προβλήματα και όλα αυτά φυσικά ενταγμένα στο πλαίσιο της μετάβασής τους στο νέο σχολικό περιβάλλον, το δημοτικό σχολείο (Rudolph & Arheim, 1974).
Τα παιδιά της Δ΄ τάξης από την άλλη, συμμετείχαν στην όλη διαδικασία έκφρασης των συναισθημάτων των νηπίων με τις ζωγραφιές, δημιουργώντας μια φιλική και πλούσια σε συναισθήματα ατμόσφαιρα. Μέσα από καλά οργανωμένες και στοχευμένες διευκολυντικές ερωτήσεις και συζητήσεις με τα νήπια, με την αμεσότητα, τον αυθορμητισμό της ηλικίας αλλά και την υπευθυνότητα-ως προϊόν πρότερης προετοιμασίας- βοήθησαν τα νήπια να χαλαρώσουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους ζωγραφίζοντας.
Οι ερωτήσεις που χρησιμοποιήθηκαν ήταν:
- Τι ζωγραφίζεις;
- Πώς νιώθεις που θα αλλάξεις σχολείο;
- Τι σε αγχώνει;
- Τι σε κάνει να χαίρεσαι;
- Τι θα ήθελες να έχει η τάξη σου;
- θα ήθελες να έχεις δάσκαλο ή δασκάλα; Πώς θα ήθελες να είναι;
Στο τέλος της δραστηριότητας όταν η δασκάλα κ. Ελένη ζήτησε από τα νήπια να της χαρίσουν ως ενθύμιο τη ζωγραφιά τους, όλα δέχτηκαν με προθυμία και χαρά να το κάνουν.
Όταν τα νήπια επέστρεψαν στο νηπιαγωγείο οι ομάδες εργασίας των μαθητών/τριων της Δ΄ τάξης συμπλήρωσαν σε φύλλο εργασίας τις απαντήσεις – δηλώσεις που έδωσαν τα νήπια κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας.
Στη συνέχεια, οι ζωγραφιές των νηπίων αξιολογήθηκαν με βάση τη μελέτη των Evi Crotti & Alberto Magni, 2003 «Πώς να ερμηνεύουμε τα παιδικά σχέδια ? Η κρυφή γλώσσα των παιδιών». Η Evi Crotti, ψυχολόγος και παιδαγωγός και ο Alberto Magni, γιατρός που ασχολείται με την ψυχοσωματική ιατρική, ιατροδικαστική και ψυχοθεραπεία υποστηρίζουν ότι «Οι ανάγκες του μικρού παιδιού, οι οποίες μπορεί να μην εκφράζονται με λόγο, αφήνουν ξεκάθαρα τα ίχνη τους στο χαρτί: στα σχέδια, στα χρώματα, στα μουντζουρώματα?» .
Μέσα στο παραπάνω ερμηνευτικό πλαίσιο, τα στοιχεία μιας ζωγραφιάς που φανερώνουν άγχος και ανασφάλεια είναι:
- Πολύ έντονο και επαναλαμβανόμενο σβήσιμο.
- Απεικονίσεις χα?ηλά στη σελίδα
- Ασυνήθιστα ?ικρά σχέδια
- Απαλά χρώματα
- Υπερβολική σκίασn
- Έλλειψη συμμετρίας στα σχέδια
(Κάποια από τα παραπάνω στοιχεία αυτά παρατηρήθηκαν σε τρεις ζωγραφιές.)
Στοιχεία που φανερώνουν αισθήματα ασφάλειας και αυτοπεποίθησης:
- Ζωγραφιές στο κέντρο της σελίδας ή ψηλά στη σελίδα
- Σίγουρες ξεκάθαρες γραμμές
- Έντονα και ζωντανά χρώματα
- Μεγάλα σε μέγεθος σχέδια
- Χαμογελαστά πρόσωπα
- Απεικόνιση μεγάλων δέντρων με απλωμένα κλαδιά και εμφανείς ρίζες
Η πλειοψηφία των σχεδίων των νηπίων είχαν αρκετά τέτοια στοιχεία.
(Τα σχέδια των νηπίων και τα σχόλια τους είναι προσωπικά δεδομένα και δεν κοινοποιούνται.)
Συμπεράσματα δράσης
Αξιολόγηση α΄ φάσης προγράμματος παρέμβασης
Τα νήπια με τις ζωγραφιές τους «δήλωσαν» στην πλειοψηφία τους αισιόδοξα και χαρούμενα για τον ερχομό τους στο Δημοτικό. Στις 8 Ιουνίου, που πραγματοποιήθηκε η δράση είχε σχεδόν ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του προγράμματος παρέμβασης για την ομαλή μετάβασή τους. Η εκπαιδευτική ομάδα που το υλοποιούσε είδε τα αποτελέσματα της δραστηριότητας ως δείκτη επίτευξης των στόχων της.
