Όλα τα άρθρα του/της Ειρήνη Μητσκοπούλου

RESCUR: ΕΝΑ ΕΜΠΟΔΙΟ, ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ – 3η Θεματική Ενότητα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΚΑΛΛΙΕΡΓΩΝΤΑΣ ΜΙΑ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣ

Σε αυτήν τη θεματική ενότητα τα παιδιά εμπλάκηκαν με την ανάπτυξη του θετικού και αισιόδοξου τρόπου σκέψης, ειδικά όταν στη ζωή εμφανίζονται δυσκολίες και εμπόδια. Πώς δηλαδή να έχουν ένα θετικό τρόπο σκέψης, να σκεφτούν και να αξιολογήσουν κάποιες από τις σκέψεις που δεν τους βοηθάνε και στη συνέχεια ν’ αλλάξουν τις αρνητικές σκέψεις. Διδάσκονται πώς να ξεχωρίζουν τις δυο προσεγγίσεις (θετική και αρνητική) και αρχίζουν να κατανοούν ότι κοιτάζοντας τα θετικά και επικεντρώνοντας τη σκέψη σε ό,τι είναι θετικό, χαρούμενο και διασκεδαστικό μπορεί να τα βοηθήσει να αισθανθούν καλύτερα. Ενθαρρύνονται, επίσης, να σκεφτούν μ’ έναν βοηθητικό, ευέλικτο και εναλλακτικό τρόπο τα προβλήματά τους.

Θεματική Υποενότητα 1: Θετική κι Αισιόδοξη Σκέψη

Θέμα 1: Θετικός κι αρνητικός τρόπος σκέψης

Όπως πάντα το μάθημα ξεκινά με μία άσκηση χαλάρωσης και εστίασης της προσοχής και στην συνέχεια γίνεται η ανάγνωση της σχετικής ιστορίας με τον Ηρακλή και την Αριστέα με την υποστήριξη των γαντόκουκλων. Ο Ηρακλής αισθάνεται ότι δεν θα καταφέρει να ανέβει την βουνοκορφή για να δει το πιο όμορφο ηλιοβασίλεμα, γιατί είναι δύσκολο και κάποια ζώα του δάσους τον χλευάζουν. Τα καταφέρνει όμως τελικά με τη βοήθεια της Αριστέας, που τον βοηθά και τον ενθαρρύνει. Μέσα από ερωταπαντήσεις τα παιδιά προσέγγισαν την έννοια της θετικής και της αρνητικής σκέψης. Μετά, κάθισαν σε κύκλο και τους διαβάστηκαν διαφορετικά σενάρια. Με τη βοήθεια του Θετικοφατσούλη και του Αρνητικοφατσούλη τα παιδιά διαχώριζαν τα σενάρια ανάλογα με τον τρόπο σκέψης που τους παρουσιαζόταν.

Θέμα 2: Είναι καλό να σκεφτόμαστε θετικά

Εδώ η ιστορία αποτέλεσε αφόρμηση ώστε τα παιδιά να ανγνωρίσουν πώς αισθάνονται όταν κοιτάζουν τα θετικά. Αφού τα παιδιά άκουσαν την ιστορία και την επεξεργαστήκαμε με ερωταπαντήσεις, έπειτα τη συνδέσαμε με δικά τους βιώματα και δύσκολες καταστάσεις στις οποίες βρέθηκαν και σκέφτηκαν θετικά και αρνητικά, καθώς και τον τρόπο που τους έκανε αυτή η σκέψη να νιώθουν. Στη συνέχεια, άκουσαν και χόρεψαν το τραγούδι με τίτλο «Ο κόσμος αγριεύει» από τη θεατρική παράσταση «Η Μελωδία της Ευτυχίας» με την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Ύστερα κάθισαν σε κύκλο και μίλησαν για αγαπημένα τους πράγματα. Τους δόθηκε φύλλο εργασίας για να ζωγραφίσουν πώς νιώθουν όταν κοιτάζουν τη θετική πλευρά των πραγμάτων.

PXL 20250314 0937389152

Έπειτα φτιάξαμε μια αφίσα, που να δείχνει πώς η αισιόδοξη σκέψη συνδέεται με τα συναισθήματα. Τα παιδιά έγραψαν και ζωγράφισαν το αγαπημένο τους πράγμα σχετικά με το σχολείο. Έπειτα στο σπίτι με τους γονείς τους ζωγράφισαν μερικά αγαπημένα τους πράγματα.

PXL 20250314 0936387932
PXL 20250320 0807156512

Θέμα 3: Καταρρίπτοντας τις αρνητικές σκέψεις

Εδώ ο στόχος μας ήταν να κάνουν μια θετική σκέψη που θα τους βοηθήσει να καταρρίψουν τις αρνητικές τους σκέψεις. Μετά την άσκηση χαλάρωσης τα παιδιά άκουσαν μια ιστορία με τον Ηρακλή, που έκανε άσχημες σκέψεις γιατί οι φίλοι του τα ζώα δεν τον επελεγαν σε ένα παιχνίδι που ο ίδιος είχε σκεφτεί. Αφού επεξεργάστηκαν την ιστορία και τη συνδέσαμε με τα δικά μας βιώματα, ακούσαμε το τραγούδι «Ακούνα Ματάτα» από τον «Βασιλιά των λιονταριών» και αναρωτήθηκαν γιατί τα ζώα το τραγουδούν στους εαυτούς τους. Έπειτα, πρότειναν μερικές φράσεις που μπορούν να λένε στους εαυτούς τους για να τους βοηθά να σκέφτονται καλύτερα. Στο τέλος, χωρίστηκαν σε ομάδες και δημιούργησαν κι έπαιξαν μία ιστοριούλα όπου χρησιμοποίησαν μια θετική φράση από αυτές που συζητήθηκαν.

InCollage 20250517 181326336

Θεματική Υποενότητα 2: Θετικά Συναισθήματα

Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν και να αναγνωρίσουν θετικά συναισθήματα όπως η ελπίδα, η χαρά, η αγάπη, η υπερηφάνεια, η ικανοποίηση, η αίσθηση του χιούμορ. Οι δραστηριότητες εδώ προάγουν την ελπίδα και εστιάζουν στη χαρά/ευτυχία και βοηθάνε τους μαθητές να διερευνήσουν περαιτέρω αυτό το συναίσθημα και να κατανοήσουν καλύτερα τα πράγματα που τους κάνουν χαρούμενους και ευτυχισμένους, ώστε να βελτιώσουν σε κάποιες περιπτώσεις την άσχημη διάθεσή τους. Είδαν, επίσης, την αστεία πλευρά των προβλημάτων και έμαθαν να χρησιμοποιούν το χιούμορ με θετικούς τρόπους.

Θέμα 1: Η δύναμη της ελπίδας για την προαγωγή της ανάπτυξης και της ευεξίας

Εδώ ο στόχος μας ήταν τα παιδιά να μάθουν να εντοπίζουν νέους στόχους που θα τους βοηθήσουν να βελτιώσουν μια άσχημη κατάσταση. Στην ιστορία μας η Αριστέα είχε χάσει το σπίτι της από μεγάλη πυρκαγιά και προσπαθούσε να χτίσει ένα νέο, που όμως χαλούσε συνεχώς. Τελικά, όμως, εστίασε στην ελπίδα, έβαλε στόχους και με μικρά βήματα τα κατάφερε. Αφού επεξεργαστήκαμε το κείμενο, τα παιδιά κλήθηκαν να σκεφτούν άλλους στόχους που μπορεί η Αριστέα να βάλει (π.χ. να αποκτήσει νέους φίλους), προκειμένου να βελτιώσει την κατάσταση της ζωής της στο νέο μέρος. Χωρίστηκαν σε ομάδες και κάθε ομάδα είχε να σκεφτεί ένα στόχο και να κάνει ένα πλάνο για το πώς η Αριστέα θα μπορούσε να επιτύχει αυτό το στόχο και πώς οι φίλοι της θα μπορούσαν να τη βοηθήσουν στους στόχους της, ώστε να βελτιώσει τη ζωή της στο νέο μέρος. Στη συνέχεια το έπαιξαν σε κουκλοθέατρο.

InCollage 20250517 180837372
InCollage 20250517 174636674

Θέμα 2: Η δύναμη της χαράς/ευτυχίας για την προαγωγή της ανάπτυξης και της ευεξίας

Με στόχο να μάθουν τα παιδιά να εντοπίζουν μια δραστηριότητα ή ένα πρόσωπο που τους κάνει χαρούμενους ή ευτυχισμένους και αφού κάναμε την άσκηση χαλάρωσης και προσοχής, οι μαθητές μας άκουσαν την ιστορία όπου η Αριστέα προσπαθεί να βρει τρόπους να κάνει τον εαυτό της να περάσει καλά, αφού μετά από ένα ατύχημα που είχε, η μαμά της δεν της επιτρέπει να απομακρυνθεί για παιχνίδι και η ίδια αισθάνεται θυμωμένη και αδικημένη. Αφού συζητήσαμε την ιστορία και τη συνδέσαμε με δικά μας βιώματα, έπειτα κατασκευάσαμε αφίσα με τις δραστηριότητες ή τα πρόσωπα που τα κάνουν χαρούμενα. Στο τέλος κάθε παιδί μπορεί να μιλήσει και να εξηγήσει στην τάξη γιατί αυτή η δραστηριότητα ή το πρόσωπο το κάνει χαρούμενο.

PXL 20250502 0814000272

Θέμα 3: Η δύναμη του χιούμορ για την προαγωγή της ανάπτυξης και της ευεξίας

Στο τελευταίο μας θέμα, ο στόχος μας ήταν να εντοπίζουν τα παιδιά καταστάσεις ή πρόσωπα που τους κάνουν να γελάνε. Αφού άκουσαν μια ιστορία για τον Ηρακλή και τη Μίκα που προσπαθούν να κάνουν τη φίλη τους την Αριστέα να γελάσει ενώ είναι σε πολύ άσχημη διάθεση, έπειτα επεξεργαστήκαμε το κείμενο με ερωταπαντήσεις και ψάξαμε να βρούμε δύσκολές καταστάσεις που έχουμε ζήσει, αλλά τελικά κοιτάξαμε την αστεία της μεριά. Τι συμβαίνει όταν κοιτάμε τα αστεία και τι όταν κοιτάμε τα δύσκολα πράγματα μια δύσκολης κατάστασης; Τα παιδιά μίλησαν για βιβλία, κινούμενα σχέδια, πρόσωπα και παιχνίδια που τα κάνουν να γελούν και έπειτα κατασκευάσαμε μία αφίσα με αυτά.

PXL 20250509 0837539912

Συμμετοχή του 6ου Δ.Σ. Νάουσας στο Συμβούλιο Παίδων με θέμα: «Σχολή του Αριστοτέλη με εργαλεία Web 3»

Την Τρίτη 6 Μαΐου, οι μαθητές της ΣΤ’ τάξης του σχολείου μας συμμετέχουν στο Συμβούλιο Παίδων του Δήμου Νάουσας με μια μοναδική παρουσίαση που συνδυάζει ιστορία και τεχνολογία.

Η παρουσίαση πραγματοποιείται μέσω υποτιτλισμένου βίντεο, στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι μαθητές, με στόχο την ανάδειξη της ιστορικής Σχολής του Αριστοτέλη στη Μίεζα μέσα από ψηφιακά εργαλεία, όπως:

  • Ψηφιακά κιόσκια ενημέρωσης και ψηφιακοί οδηγοί με QR κώδικα για smartphones και τάμπλετς
  • Εφαρμογες εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας (AR & VR)
  • Ψηφιακή πλατφόρμα ξενάγησης με podcasts και διαδραστικές εφαρμογές
  • Ενημέρωση πληροφοριών για τη Σχολή του Αριστοτέλη στην εφαρμογή Naoussa App

Η εργασία δημιουργήθηκε με την παιδαγωγική επιμέλεια των εκπαιδευτικών
κ. Κάστρη Μάγδας και κ. Μητσκοπούλου Ειρήνης,
σε συνεργασία με τη διευθύντρια του σχολείου,
κ. Λαφαρά Αναστασία.

Η πρόταση των παιδιών αποδεικνύει πώς η ιστορική κληρονομιά του τόπου μας μπορεί να συναντήσει τη σύγχρονη τεχνολογία, κάνοντάς την πιο προσβάσιμη, διαδραστική και ζωντανή για όλους.

📣 Τα παιδιά δείχνουν τον δρόμο προς το μέλλον!

Podcast Ε΄τάξης για την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου 2025

📢

Έφτασαν τα νέα μας επεισόδια Podcast στο πλαίσιο της ραδιοφωνικής καμπάνιας ενημέρωσης για την ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου 2025!

🎤

Oι μαθητές της Ε΄ τάξης του 6ου Δ.Σ. Νάουσας παρουσιάζουν δύο συναρπαστικά podcast για τον διαδικτυακό εκφοβισμό στη σειρά “Είσαι ο στόχος! Βρες στόχο”!

🔹

Επεισόδιο 1“Μαζί για ένα Ασφαλέστερο Διαδίκτυο” Ετοιμαζόμαστε για ένα ταξίδι γνώσης και φιλίας! Γνωριζόμαστε, σας συστήνουμε τη νέα μας σειρά, μαθαίνουμε τι έρχεται και… ετοιμαστείτε για μια περιπέτεια στο Διαδίκτυο!!

🔹

Επεισόδιο 2 “Τι είναι το Cyberbullying;” Τα παιδιά-παρουσιαστές παίρνουν συνέντευξη από ειδικούς (ψυχολόγος, αστυνομικός, δάσκαλος, ειδικός ψηφιακής ασφάλειας) για να μάθουμε τι είναι, πού συμβαίνει και πώς να προστατευόμαστε!

🎧

Ακούστε τώρα & μάθετε πώς να κάνουμε το διαδίκτυο πιο ασφαλές και φιλικό!

🔗

https://europeanschoolradio.eu/el/podcast/10613

Σελίδα facebook του European School Radio: https://www.facebook.com/EuropeanSchoolRadio

RESCUR: ΕΝΑ ΕΜΠΟΔΙΟ, ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ – 2η Θεματική Ενότητα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΚΑΛΛΙΕΡΓΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΩΝΤΑΣ ΥΓΙΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Θεματική Υποενότητα 1: Υγιείς Σχέσεις

Εδώ αναπτύσσονται κοινωνικές δεξιότητες και δημιουγείται ένα στενό δίκτυο θετικών σχέσεων. Οι θετικές σχέσεις με συνομηλίκους βοηθούν στο γνώθι σεαυτόν, οικοδομούν κοινωνικές δεξιότητες, βοηθούν στην αντιμετώπιση συγκρούσεων, συνεπικουρούν στην ομαλή ακαδημαϊκή και κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη. Πραγματευόμαστε το πώς τα παιδιά να κάνουν και να διατηρούν φιλίες, να καλλιεργούν σχέσεις υποστηρικτικές που ενσωματώνουν όλα τα παιδιά, που μειώνουν και προλαμβάνουν το άγχος.  Συνεπώς, το Θέμα 1 αφορά στην αξία της φιλίας με στρατηγικές προστασίας, το θέμα 2 στις δεξιότητες υποστήριξης όταν κάποιος άλλος χρειάζεται βοήθεια και στο θέμα 3 οι μαθητές μαθαίνουν να εκτιμούν, να εμπιστεύονται και να φροντίζουν μια αμοιβαία σχέση. Οι δραστηριότητες εστιάζουν στη δημιουργία του σχολικού κλίματος, το οποίο χτίζεται στην εμπιστοσύνη και την αίσθηση του ανήκειν.

Θέμα 1: Δημιουργώντας Φιλίες

Τα παιδιά στο θέμα 1 είχαν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν καταστάσεις όπου η φιλία απειλείται και να σκεφτούν στρατηγικές για να διατηρούν θετικές σχέσεις με τους συνομηλίκους. Αφού τελείωσε η δραστηριότητα χαλάρωσης και εστίασης της προσοχής, άκουσαν μία ιστορία για τον παππού του Ηρακλή, τα γενέθιά του και τον φίλο του. Επεξεργάστηκαν με ερωταπαντήσεις την ιστορία, και εν συνεχεία, συνδυάσαμε την ιστορία με δικά τους βιώματα ζητώντας τους να απαντήσουν γραπτώς στις παρακάτω ερωτήσεις:

• Ποιοι είναι οι φίλοι σας;
• Τι σας αρέσει στους φίλους σας;
• Ποια πράγματα κάνετε όταν είσαστε μαζί με τους φίλους σας;

PXL 20250110 094134624

Έπειτα τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες κλήθηκαν να συζητήσουν ερωτήσεις για την σημασία και τη σημαντικότητα της φιλίας αλλά και τα χαρακτηριστικά του καλού φίλου/φίλης.

4

Μετά την παρουσίαση των συμπερασμάτων τους, τους ζητήθηκε να κάνουν μία λίστα με τις συμπεριφορές που θα πρέπει να επιδεικνύουν για να δίνουν αξία στις φιλίες τους με θετικές σχέσεις. Η λίστα έγινε αφίσα και αναρτήθηκε στην τάξη:

PXL 20250110 102137236

Θέμα 2: Συμπεριφορές που προωθούν την κοινωνική ανάπτυξη

Η ιστορία της Αριστέας που αντιμετώπιζε προβήματα έδωσε ερεθίσματα στους μαθητές να συζητήσουν για δύσκολες καταστάσεις στις οποίες βρέθηκαν, ιδέες αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων αλλά και για τους φίλους από τους οποίους μπορούν να ζητήσουν βοήθεια ή υποστήριξη και τους λόγους που τα επιλέγουν.

Θέμα 3: Προάγοντας σχέσεις εμπιστοσύνης και θετικό κλίμα στην τάξη

Το παρόν θέμα αφορούσε τη διαφορετικότητα, την κατανόηση και τον σεβασμό στην ατομικότητα. Η ιστορία είχε να κάνει με τις «διαφορετικές» κουκουβάγιες που τα άλλα ζώα τις θεωρούσαν εγωίστριες, υπερόπτριες και καθόλου διασκεδαστικά ζώα, ικανά να οργανώσουν ένα πραγματικό πάρτι. Οι απόψεις της Αριστέας όμως άλλαξαν όταν τελικά πήγε στο πάρτι τους και τις γνώρισε η ίδια από κοντά, αφήνοντας κατά μέρους τις φήμες.

Τα παιδιά ζωγράφισαν κατά ομάδες αφίσες με την Αριστέα και τη νέα της φίλη την κουκουβάγια. Έκαναν μια λίστα με τις ομοιότητες και τις διαφορές των δύο ζώων κι έπειτα…

PXL 20250124 102637999
PXL 20250124 102644933

έκαναν μια λίστα με τις διαφορές και τις ομοιότητες με τον διπλανό τους στο φύλλο εργασίας «Εγώ & εσύ». Τα παιδιά εξήγησαν τις ιδέες τους και  τόνισαν τον σεβασμό στις ατομικές διαφορές του άλλου.

PXL 20250207 084541857.MP

Θεματική Υποενότητα 2: Δεξιότητες Συνεργασίας, Ενσυναίσθηση και Ηθικός Συλλογισμός

Θέμα 1: Συνεργατικότητα και Ομαδικότητα

Τα παιδιά μετά την άσκηση εστίασης της προσοχής ακούσαν μία ιστορία για τις μέλισσες και το μυστικό τους. Στόχος μας να δούμε ποιες ειναι οι συμπεριφορές/ρόλοι των μελισσών που τις βοηθούν να συνεργάζονται για έναν κοινό σκοπό. Έτσι μετά από ερωταπαντήσεις επεξεργασίας της ιστορίας, ανά ζευγάρια ζωγράφισαν ένα σημείο από την ιστορία που τους άρεσε η συνεργασία των μελισσών κι έπειτα μίλησαν για τον τρόπο που μοίρασαν ρόλους και τα θετικά και αρνητικά της συνεργασίας για την επίτευξη ενός στόχου. Έτσι προέκυψαν τα παρακάτω:

PXL 20250207 101513676
PXL 20250207 103042309

Θέμα 2: Ενσυναίσθηση

Πώς να αναγνωρίσουμε πώς αισθάνονται οι άλλοι; Μετά την άσκηση χαλάρωσης τα παιδιά άκουσαν την ιστορία του Μάξ του λαγού, του φίλου του Ηρακλή που αναγκάστηκε να μετακομίσει με την οικογένειά του γιατί η περιοχή τους πλημμύρισε. Αφού επεξεργαστήκαμε το κείμενο με ερωταπαντήσεις, καθίσαμε σε κύκλο και πήραμε κάρτες συναισθημάτων. Κάθε παιδί ονόμαζε το συναίσθημα κι έπειτα μοιραζόταν μία περίσταση όπου ένιωσε το συναίσθημα αυτό.

PSX 20250308 201749 1

Έπειτα διάλεξαν ένα συναίσθημα και ζωγράφισαν μία περίσταση όπου αισθάνθηκαν αυτό το συναίσθημα και πώς το αντιμετώπισαν.

5

Στο τέλος είδαμε το βίντεο Changing Batteries και μιλήσαμε για τα συναισθήματα που μας προκάλεσε.

Θέμα 3: Ηθική και υπεύθυνη συμπεριφορά

Το Θέμα 3 είχε να κάνει με την κατανόηση της σημαντικότητας στην υπακοή των κανόνων. Μετά την άσκηση χαλάρωσης τα παιδιά άκουσαν την ιστορία του δηλητηριώδους μανιταριού που από λάθος έδωσε η Αριστέα δώρο στον Ηρακλή, χωρίς να συμβουλευτεί πρώτα τη μαμά σκαντζοχοιρίνα, με αποτέλεσμα ο Ηρακλής να αρρωστήσει. Μετά την επεξεργασία για την βαθύτερη κατανόηση του κειμένου, τα παιδιά μέσα από τη συζήτηση προβληματίστηκαν αναφορικά με την ύπαρξη των κανόνων, τον σεβασμό, την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη που προάγουν. Έπειτα ανά ομάδες κλήθηκαν να κατασκευάσουν και να δραματοποιήσουν μία μικρή ιστορία με έναν από τους χαρακτήρες να μην ακολουθεί τους κανόνες, τονίζοντας τα γεγονότα που ακολούθησαν και δίνοντας ένα τέλος.

PSX 20250308 201139 1
PSX 20250308 201230 1
PSX 20250308 201036 1
PSX 20250308 200909 1

Στο τέλος κάθε ενότητας τα παιδιά παίρνουν ένα ερωτηματολόγιο όπου τα ίδια κρίνουν με καθοδήγηση σε ποιο βαθμό έχουν κατακτήσει τις δεξιότητες που προσπαθήσαμε να καλλιεργήσουμε κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης θεματικής.

PXL 20250307 084335809

Και παρακάτω βλέπετε στιγμιότυπα από τις ασκήσεις χαλάρωσης και ακρόασης των ιστοριών της Αριστέας και του Ηρακλή αλλά και από τα φύλλα εργασίας που φέρνουν τα παιδιά συμπληρωμένα με τη βοήθεια των γονιών, που τόσο πολύ τους αρέσει να μοιράζονται με τους συμμαθητές τους στην τάξη.

PSX 20250308 201503 1
PSX 20250308 200700

Η ΣΤ΄τάξη γράφει για το Ολοκαύτωμα της Νάουσας

Το ολοκαύτωμα ήταν το αιματηρό αποτέλεσμα της επανάστασης της πόλης, το οποίο έλαβε χώρα στις 13 Απριλίου του 1822. Προηγήθηκαν σκληρές μάχες γύρω από την πόλη καθώς και η πολιορκία της Νάουσας 15 (περίπου) ημερών από τον Τούρκο βαλή της Θεσσαλονίκης Μεχμέτ Αμπντούλ  Εμπού Λουμπούντ. Οι Ναουσαίοι επαναστάτησαν με αρχηγούς τον Ζαφειράκη Λογοθέτη και τον Αναστάσιο Καρατάσο. Οι επαναστάτες μετά την ανεπιτυχή προσπάθεια κατάληψης της Βέροιας μαζεύτηκαν στην οχυρωμένη Νάουσα, όπου είχαν συγκεντρωθεί πληθυσμοί και από τα γύρω χωριά. Οι Ναουσαίοι πολέμησαν πολύ γενναία όντας αριθμητικά πολύ λιγότεροι, γύρω στους 4-5.000 ενώ οι Τούρκοι ήταν 20.000. Ακολούθησε η εισβολή του τουρκικού στρατού στην πόλη που προκάλεσε την ολοκληρωτική καταστροφή της. Χιλιάδες άνθρωποι σφαγιάστηκαν ενώ 13 γυναίκες με τα παιδιά τους προτίμησαν να πέσουν στα αφρισμένα νερά του ποταμού Αράπιτσα παρά να σκλαβωθούν. Όσοι αιχμαλωτίστηκαν, αποκεφαλίστηκαν στο σημερινό πάρκο από τους Τούρκους. Μαρτυρικό θάνατο βρήκαν και οι γυναίκες των αρχηγών που σύρθηκαν αλυσσοδεμένες στη Θεσσαλονίκη. Αυτή η επανάσταση μείωσε τον πληθυσμό της πόλης.

Η ηρωική αυτή πράξη των Ναουσαίων είχε ως αποτέλεσμα τον χαρακτηρισμό της πόλης ως ηρωική το 1955.

Ηρωική πράξη γυναικών της Νάουσας
Άγαλμα στο χώρο θυσίας στην περιοχή Στουμπάνοι στη Νάουσα

RESCUR: ΕΝΑ ΕΜΠΟΔΙΟ, ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

Φέτος, τη σχολική χρονιά 2024-2025 σε συνεργασία με τη Διευθύντρια του 6ου Δημοτικού Σχολείου Νάουσας κ. Αναστασία Λαφάρα αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε ένα ευρωπαϊκό, προληπτικό πρόγραμμα ψυχικής ανθεκτικότητας που υποστηρίζει τη σχολική και κοινωνικοσυναισθηματική μάθηση των παιδιών σχολικής ηλικίας, στην περίπτωσή μας της Ά Δημοτικού. Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί μια πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έχει αναγνωριστεί για τη συμβολή του στη δημιουργία θετικού σχολικού κλίματος. Προάγει τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού πλαισίου που βοηθά τα παιδιά να καλλιεργήσουν ψυχικά εφόδια και δεξιότητες ώστε να μετατρέπουν τις προκλήσεις σε ευκαιρίες προσωπικής ανάπτυξης. Ακολουθεί τις παρακάτω Θεματικές Ενότητες:

  • Καλλιεργώντας δεξιότητες επικοινωνίας
  • Καλλιεργώντας και διατηρώντας υγιείς σχέσεις
  • Καλλιεργώντας μια νοοτροπία εξέλιξης
  • Αναπτύσσοντας αποφασιστικότητα και αυτοαποτελεσματικότητα
  • Αξιοποιώντας και αναπτύσσοντας προτερήματα
  • «Μεταμορφώνοντας» τις προκλήσεις σε ευκαιρίες

Το πρόγραμμα υλοποιείται βιωματικά με συμμετοχικές δραστηριότητες. Περιλαμβάνει ομαδικές συζητήσεις, παιχνίδια ρόλων, αφήγηση ιστοριών, συνεργατικά παιχνίδια και καλλιτεχνικές δραστηριότητες που ενισχύουν την ανθεκτικότητα, την ενσυναίσθηση και τη θετική σκέψη. Η εφαρμογή γίνεται με την καλλιέργεια δεξιοτήτων αυτογνωσίας, συναισθηματικής διαχείρισης και επίλυσης προβλημάτων στους μαθητές. Αξιοποιεί εργαλεία που ενθαρρύνουν τη συνεργασία και την αποδοχή της διαφορετικότητας, συμβάλλοντας σε ένα υποστηρικτικό και ενδυναμωτικό σχολικό περιβάλλον. Συνήθως, τα παιδιά κάνουν μια δραστηριότα χαλάρωσης (πχ. άσκηση αναπνοής, ακούν μία ιστορία των βασικών μας ηρώων της σκατζοχοιρίνας Αριστέας και του σκίουρου Ηρακλή και ακολουθούν δραστηριότητες στη σχολική τάξη και μία δραστηριότητα επέκτασης για το σπίτι με εμπλοκή των γονέων.  Το πρόγραμμα εφαρμόζεται καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και οι δραστηριότητες διαρκούν 45-60 λεπτά αναλόγως του περιεχομένου της κάθε ενότητας.

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΚΑΛΛΙΕΡΓΩΝΤΑΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Θεματική Υποενότητα 1: Αποτελεσματική Επικοινωνία

Αρχίσαμε το πρόγραμμά μας ασχολούμενοι με την αποτελεσματική, αμφίδρομη επικοινωνία, που είναι γεμάτη μηνύματα, σκέψεις και συναισθήματα, στόχους και προθέσεις. Καλλιεργήσαμε την αποτελεσματική ακρόαση, ώστε τα παιδιά να γνωρίσουν, να κατανοήσουν και να αποδεχτούν τους άλλους και να μάθουν να επικοινωνούν με ενσυναίσθηση που είναι το θέμα 2 μιας δεξιότητας που συμβάλλει στην ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας του παιδιού και της κοινωνίας στην οποία ζει και επηρεάζει την ανατροφοδότηση στην οποία αναφέρεται το Θέμα 3. Στο 3ο Θέμα ενδυναμώσαμε τις επικοινωνιακές μας δεξιότητες μέσω της συνεργασίας και της διαπραγμάτευσης.

  • Θέμα 1: Αποτελεσματική Ακρόαση

Τα παιδιά αφού έκαναν μία άσκηση χαλάρωσης και εστίασης της προσοχής, άκουσαν μια ιστορία για τον Ηρακλή και την Αριστέα βλέποντας τις αντίστοιχες γαντόκουκλες, την επεξεργάστηκαν, έπειτα έπαιξαν τα παιχνίδια «παγωμένοι σκαντζόχοιροι, σκίουροι κι αρκούδες» και ΄το «βρείτε το ζευγάρι σας» και στο τέλος αφού συζητήσαμε κάποιους κανόνες που πρέπει όλοι μας να ακολουθούμε για να ακούσουμε προσεκτικά ένα μήνυμα, φτιάξαμε μία αφίσα και την αναρτήσαμε στην τάξη.

PXL 20241101 102924396

Θέμα 2: Κατανόηση των Συναισθημάτων στην Επικοινωνία και Ενσυναίσθηση

Σε αυτή τη συνάντηση έπρεπε τα παιδιά να καταλάβουν πως αισθάνονται οι άλλοι παρατηρώντας μη λεκτικές στμπεριφορές (κινήσεις, εκφράσεις προσώπου, στάση σώματος). Ζητήσαμε από τα παιδιά να περπατήσουν με διάφορους τρόπους (πχ. σαν να φορούν παπούτσια πολύ στενά) και στο τέλος να αξιολογήσουν τη δραστηριότα. Άκουσαν μία ιστορία με τους ήρωες, την επεξεργάστηκαν κι έπειτα υποδήθηκαν σημεία της ιστορίας ανά ζευγάρια. Στη συνέχεια ζωγράφισαν τους ήρωες της ιστορίας και τους ανήρτησαν στην τάξη.

PXL 20241108 102518591

• Θέμα 3: Επικοινωνία Ιδεών-Συνεργασία-Διαπραγμάτευση

Μετά την δραστηριότητα χαλάρωσης και εστίασης και προσοχής τα παιδιά κλήθηκαν να εμπλακούν σε δραστηριότητες που απαιτούν συνεργασία, ώστε να εκτιμήσουν τα οφέλη της. Μετά την ακρόαση μίας ιστορίας έπρεπε σε ομάδες να σκεφτούν ένα δικό τους τέλος στο οποίο έπρεπε να σκεφτούν τον ρόλο που θα έχει κάθε ζωάκι από την ιστορία τους που με το δικό του τρόπο θα βοηθήσει για τον κοινό σκοπό.

PSX 20250106 200256
PSX 20250106 200411

Για καλή μας τύχη είχαμε επισκέπτες της Β΄τάξης και βοήθησαν στη συγγραφή των ιδεών σε ένα πολύ καλό αποτέλεσμα!

PXL 20250110 0942079162
PXL 20250110 094549086

Δεν τελείωσε όμως εκεί η πρόκληση γιατί η επόμενη δραστηριότητα ζητούσε από κάθε ομάδα μέσα από ένα κουτί καφέ με μια οπή να βγάλουν βίδες. κάθε παιδί να κρατάει μια άκρη του σκοινιού που οδηγεί σε μια βίδα. Τα παιδιά έπρεπε να συνεργαστούν και να συμφωνήσουν με ποια σειρά θα βγάλουν τις βίδες. Όποια ομάδα κατάφερνε να συνεργαστεί καλύτερα και να επιτύχει το στόχο πιο γρήγορα και με τις λιγότερες προσπάθειες ήταν η νικήτρια ομάδα.

PXL 20241122 095935265
PXL 20241122 095931068

Αφού συζητήθηκε η δυσκολία της συνεργαίας και πώς κατάφερε η νικήτρια ομάδα τον στόχο της κατασκευάστηκε και αναρτήθηκε η αφίσα της «καλής συνεργασίας».

PXL 20241122 102859082

Θεματική Υποενότητα 2: Διεκδικητική συμπεριφορά

Διεκδικητικότητα VS επιθετικότητα. Διεκδίκηση σημαίνει αποφασιστηκότητα. Τα παιδιά εξασκούνται με τρόπους όπως να στέκονται στο ύψος τους, να διεκδικούν τα δικαιώματα, να θέτουν τις ανάγκες τους, να επισημαίνουν συμπεριφορές που τους ενοχλούν, να λένε «ΟΧΙ» με κατανόηση χωρίς να βλάπτουν τον άλλον. Το περιβάλλον που τα παιδιά μπορούν να εφαρμόσουν στην πράξη τη διεκδικητική συμπεριφορά είναι αυτό που υποστηρίζει τον αυτοσεβασμό τους, τους επιτρέπει να αλλάξουν γνώμη και τους δίνουν χρόνο να σκεφτούν. Απουσία διεκδικητικής συμπεριφοράς και η ενεργητική ακρόαση γίνεται υποχωρητικότητα και παθητικότητα, ενώ το αντίθετο μπορεί να οδηγήσει σε εγωισμό και έλειψη ευαισθησίας.

  • Θέμα 1: Έκφραση συναισθημάτων & αναγκών

Τα παιδιά αφού έκαναν μία άσκηση χαλάρωσης και εστίασης της προσοχής κλήθηκαν να αναγνωρίσουν λεκτικές και μη λεκτικές εκφράσις των συναισθημάτων. Αρχικά άκουσαν μια ιστορία για τον Ηρακλή και την Αριστέα και την επεξεργάστηκαν. Έπειτα ετοιμάσαμε μεγάλα χαρτιά του μέτρου στο ύψος των παιδιών και ζητήσαμε από 1-1 παιδί να ξαπλώσει πάνω στο χαρτί και τα άλλα παιδιά να κάνουν το περίγραμμα του σώματός του χρησιμοποιώντας κηρομπογιές. Στη συνέχεια, κάθε παιδί πήρε το χαρτί με το περίγραμμά του σώματός του και  με κηρομπογιές ζωγράφισε το σημείο του σώματός του που «κατοικεί» κάθε ένα από τα τέσσερα βασικά συναισθήματα (χαρά, λύπη, θυμός, φόβος). Συμφωνήσαμε με όλα τα παιδιά ένα χρώμα για κάθε συναίσθημα και μ’ αυτό ζωγράφισαν τα σημεία που το κάθε συναίσθημα «κατοικεί»: Φόβος- Μαύρο, Λύπη- Μπλε, Θυμός- Κόκκινο, Χαρά- Πράσινο. Στη συνέχεια τα παρουσίασαν στους συμμαθητές τους. Ενδεικτικά δείχνουμε:

PSX 20250106 195905
PSX 20250106 200006
PSX 20250106 200110
PSX 20250106 195254
PSX 20250106 195205
PSX 20250106 195118
PXL 20241129 102421046
PXL 20241129 102503584
PXL 20241206 102428260
  • Θέμα 2: Διεκδικώντας τα δικαιώματά μας

Σε αυτή τη συνάντηση μαθησιακός μας στόχος ήταν να μάθουν τα παιδιά να εκφράζουν τη διαφωνία τους με τον κατάλληλο τρόπο. Μετά από μία άσκηση χαλάρωσης και εστίασης της προσοχής:

PSX 20250106 194824 1
PXL 20241206 095515646

τα παιδιά άκουσαν μια ιστορία για τον Ηρακλή και την Αριστέα με τη βοήθεια πάντα γαντόκουκλων, την επεξεργάστηκαν, τη συνέδεσαν με δικά τους βιώματα και ακολούθησε η ανάγνωση του παραμυθιού:

Αφού επεξεργαστήκαμε και αυτήν την ιστορία τα παιδιά ζωγράφισαν ό,τι τους έκανε περισσότερη εντύπωση από το βιβλίο.

PXL 20241206 102317795

Στο τέλος έπαιξαν και το «Παιχνίδι της Εμπιστοσύνης» με τοποθετημένα αντικείμενα στην αίθουσα και ανα ζευγάρια ένα παιδί γινλοταν οδηγός και το άλλο έκλεινε τα μάτια.

  • Θέμα 3: Επίλυση συγκρούσεων με διεκδικητική συμπεριφορά

Αναφορικά στο θέμα 3 ο μαθησιακός μας στόχος ήταν να αναγνωρίζουν τα παιδιά διαφορετικούς τρόπους επίλυσης συγκρούσεων. Μετά την άσκηση χαλάρωσης και εστίασης της προσοχής, ανάγνωσα την ιστορία «Μια επικίνδυνη ιδέα» με πρωταγωνιστές τον Ηρακλή και την Αριστέα. Η ιστορία σταματάει και οι μαθητές έπρεπε να ζωγραφίσουν τον τρόπο που πιστεύουν ότι τελειώνει η ιστορία. Έπειτα την παρουσιάζουν και κάθε παιδί έκρινε εάν του φάνηκε ότι το πρόβλημα λύθηκε με έναν αποδεκτό ή όχι τρόπο. Επειδή ο αριθμός των αποδεκτών λύσεων ήταν μικρός και σχετικά παρόμοιος συζητάμε και άλλες αποδεκτές λύσεις και παροτρύναμε τα παιδιά να σκεφτούν τι θα έκαναν εκείνα αν ήταν στη θέση του Ηρακλή. Έπειτα μιλήσαμε για στρατηγικές επίλυσης συγκρούσεων στην καθημερινότητα και φτιάξαμε μια αφισούλα που αναρτήθηκε στην τάξη για να τη συμβουλευόμαστε όταν το χρειαζόμαστε.

PXL 20241213 102553684

Στο σημείο αυτό τελειώνει η πρώτη Θεματική Ενότητα και τα παιδιά συμπληρώνουν ένα φύλλο αυτοαξιολόγησης σχετικό με την ενότητα:

PXL 20241220 082447248

το ίδιο και η εκπαιδευτικός και όλα μαζί κατατίθενται στον ατομικό φάκελο κάθε παιδιού που έχει καταχωρισμένες όλες τις δραστηριότητες του προγράμματος.